Khi thỉnh tượng Phật, Bồ Tát về nhà,
nhiều người thích làm lễ gọi là "khai quang". Theo quan điểm Phật giáo
chính thống thì nghi thức đó không cần thiết. Bởi vì tượng Phật và Bồ
Tát chỉ là những công cụ để tu hành.
Vấn đề này tùy tình hình mỗi người, mỗi nhà mà sắp xếp giải quyết. Nếu
nhà ở quá chật hoặc ở ký túc xá công cộng, có nhiều người cùng chung một
phòng, thì rất bất tiện khi tiến hành khóa tụng, có thể lấy kinh Phật
thay cho tượng Phật đặt ở vị trí thích đáng, cũng không cần đốt hương
đốt đèn, nến, không dâng hoa, dâng nước v.v… Trước và sau khóa tụng chỉ
cần làm lễ để bày tỏ lòng thành mà thôi. Nếu những người ở cùng với mình
trong một phòng một nhà cũng đều là Phật tử, thì có thể bố trí nơi thờ
Phật chung. Nhưng nếu có một mình tin Phật tử thì không nên cưỡng ép
người khác để cho mình đặt bàn thờ Phật, bởi vì làm như vậy, sẽ khiến
cho người khác bực mình khó chịu.
Tình hình cũng như vậy, nếu trong nhà chỉ có mình là theo đạo Phật.
Trong trường hợp này, nếu đặt bàn thờ Phật ở trong nhà sẽ dễ làm cho
người trong gia đình có ác cảm với đạo Phật. Điều kiện sẽ thuận lợi hơn
cho việc đặt bàn thờ Phật tại nhà nếu mọi người trong nhà đều tin Phật,
học Phật hay là nếu chủ gia đình là người tin Phật, hoặc cả chồng và vợ
đều tin Phật và nhà cửa rộng rãi. Bàn thờ Phật nên đặt ở vị trí chính
của phòng khách đối diện với vị trí ngồi bình thường của chủ nhà. Sau
tượng Phật không nên có cửa sổ. Tượng Phật phải đặt đối diện với cửa sổ
có đủ ánh sáng để cho người khách bước vào có thể thấy ngay được. Bàn
thờ Phật chiếm vị trí trung tâm của nhà ở gia đình để có thể phát huy
tác dụng cảm hóa an lạc. Nếu có ý kiến của thầy địa lý thì nên lấy ý
kiến đó để tham khảo, không nên câu nệ mê tín, chỉ cần không được đặt
bàn thờ Phật đối diện với chuồng xí, bếp núc, hay giường ngủ là được.
Bàn thờ Phật nên đặt ở phòng vắng lặng, không phải là nơi tiếp khách,
hội họp, cười đùa, ăn uống, mà phải là nơi tụng niệm, ngồi thiền, không
nên dùng vào mục đích khác.
Nếu trong nhà đã có sẵn tượng Quan Công, Thánh Mẫu, có bàn thờ Thổ Địa
thì không nên vì tin Phật mà phá bỏ cả đi, phải tiến hành dần dần từng
bước: đầu tiên hãy đặt tượng Phật, Bồ Tát vào vị trí trung tâm, đặt các
tượng thần thánh bài vị tổ tiên ở hai bên. Cũng không cần đặt thêm hương
án, đèn nến mà làm gì, bởi vì các thần thánh, tổ tiên, ông bà đều hộ
trì Tam Bảo gần gũi với Tam Bảo và cũng sẽ trở thành đệ tử Tam Bảo.
Còn bài vị tổ tiên, ông bà thì nên chuyển đến "Vãng sanh đường" trong
chùa, trong nhà cũng không nên thờ bài vị tổ tiên làm gì. Nếu muốn giữ
lại trong nhà thì có thể đặt dưới chân tượng Phật. Cũng có thể đặt một
bàn thờ khác để thờ, nhưng phải nhỏ hơn bàn thờ Phật. Các chùa lớn, rộng
đều có "Vãng sanh đường" ở đây đặt các bài vị vãng sinh. Ở các chùa nhỏ
không có "Vãng sanh đường" riêng thì có thể thờ bài vị tổ tiên ông bà ở
hai chái bên điện thờ Phật. Như vậy vừa kết hợp bày tỏ lòng tôn kính
đối với Phật, Bồ Tát và lòng kính hiếu đối với tổ tiên, ông bà.
Các tượng Phật, Bồ Tá thờ ở nhà không nên quá nhiều và phức tạp. Có thể
lấy một vị Phật đại biểu cho vạn Phật, lấy một Bồ Tát thay cho các Bồ
Tát. Nói chung, phần lớn các gia đình đều thờ tượng Bồ Tát Quan Thế Âm,
tượng Phật Thích Ca, Phật A Di Đà, Phật Dược Sư… Có thể lấy tượng của
một vị đại biểu cho tất cả các vị cũng được. Nếu trong nhà đã sẵn thờ
các tượng Phật, Bồ Tát thì nên đặt tượng Phật ở giữa, tượng các vị Bồ
Tát ở hai bên, hoặc là ở các vị trí dưới tượng Phật một bậc, làm như vậy
để đề cao vị trí độc tôn của Phật. Tranh, tượng Phật, Bồ Tát to hay nhỏ
là tùy theo kích thước của gian thờ Phật và bàn thờ Phật. quy mô phải
tương xứng, quá to hay quá nhỏ đều không nên.
Khi thỉnh tượng Phật, Bồ Tát về nhà, nhiều người thích làm lễ gọi là
"khai quang". Theo quan điểm Phật giáo chính thống thì nghi thức đó
không cần thiết. Bởi vì tượng Phật và Bồ Tát chỉ là những công cụ để tu
hành. Điều quan trọng ở đây là đức tin và lòng thành, lòng sùng kính,
chứ đâu phải ở nơi tượng Phật và Bồ Tát.
Khi Phật Thích Ca còn tại thế, lúc Phật lên cõi trời Đao Lợi thuyết pháp
cho mẹ ba tháng, dân chúng ở cõi người chúng ta có tạo tượng Phật để
cúng dường. Lúc bấy giờ không thấy chép có nghi thức khai quang. Về sau
này kinh sách Phật, tranh tượng Phật, các pháp khí chùa chiền, bảo tháp
đều có ý nghĩa biểu tượng cho tính thường trụ của đức Phật và Phật pháp.
Nghi thức càng long trọng càng thu hút nhiều người phấn khởi tín tâm.
Vì vậy càng ngày càng có nhiều nghi thức cúng dường, mà khai quang tượng
Phật, Bồ Tát là một trong những nghi thức đó. Các nhà chùa, tu viện
hiện nay, mỗi lần đặt tượng Phật, Bồ Tát mới đều có triệu tập đông đảo
tín đồ làm lễ khai quang, cũng tương tự như lễ khai giảng năm học mới,
khai mạc công ty hay cửa hàng mới, khánh thành một công trình kiến trúc
mới phải tổ chức để công bố cho đông đảo quần chúng biết.
Còn như đặt tượng, tranh Phật, Bồ Tát ở gia đình thì không cần cử hành
nghi thức khai quang làm gì, cũng không cần triệu tập đông người đến
chứng kiến. Chỉ cần có lòng thành kính, đem tượng Phật Bồ Tát bố trí ở
nơi thích đáng, rồi ngày ngày cúng hương hoa quả trái, không ngày nào
quên. Lễ vật cúng dường phải đảm bảo thường xuyên tươi tốt và mới, như
vậy sẽ phát huy đầy đủ tác dụng của bàn thờ Phật, Bồ Tát, đạo tâm của
người cúng dường nhờ vậy mà được tăng tiến.
Hương đốt phải tốt và mới, mỗi ngày thắp một cây hương là đủ. Không nên
thắp nhiều hương quá một lúc, làm cho không khí trong nhà mất tinh
khiết. Nên dùng các loại hương như đàn hương, trầm hương là loại hương
tự nhiên. Không nên dùng các loại hương hóa học, hay loại hương điều chế
bằng nguyên liệu động vật. Ở các gia đình Phật tử "hiện đại" có thể
thay đèn sáp bằng đèn điện. Vật phẩm cúng dường phải được đảm bảo xanh
tươi, tinh khiết không được để hoa quả héo thối. Tốt nhất, mỗi ngày hai
lần sớm tối, có khóa lễ niệm Phật, tụng kinh, thắp hương, rót nước.
Trước khi ra khỏi nhà hay là đi đâu về nhà, nên đứng trước bàn thờ Phật,
Bồ Tát lạy hoặc vái bày tỏ lòng cung kính cảm tạ.
ST
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét